หมู่บ้านวังโพ
ประวัติหมู่บ้านวังโพ
บ้านวังโพธิ์ เป็นชุมชนที่มีธรรมชาติอันงดงาม แวดล้อมไปด้วยขุนเขาและสายน้ำปกคลุมไปด้วยป่าดงพงไพร ซ่อนไว้ด้วยประวัติศาสตร์อันลึกล้ำ ยากที่จะค้นหา หากแต่เกิดสงครามมหาเอเชียบูรพา ความลี้ลับของบ้านวังโพธิ์ดินแดนส่วนหนึ่งของกาญจนบุรีจึงถูกค้นพบโดย ดร. แวน ฮิกเคอเรน (Dr. H.R. Van Heekeren) นักโบราณคดีชาวฮอลันดา ทำให้เกิดการขุดค้นสำรวจ เรื่องราวของมนุษย์สมัยที่อาศัยอยู่ตามเถื่อน ตามถ้ำและปรากฏหลักฐานเป็นที่แน่ชัดแล้วว่าดินแดนแห่งนี้เคยเป็นแหล่งอารยธรรมเก่าแก่แหล่งหนึ่งของมนุษย์ยุคดึกดำบรรพ์ที่เรียกว่า มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ เรื่อยมาจนถึงยุคประวัติศาสตร์ การสำรวจเรื่องราวก่อนประวัติศาสตร์เนื่องมาจาก ดร.แวน ฮิกเคอเรน นักโบราณคดี ชาวฮอลันดา ซึ่งทำงานอยู่ในประเทศอินโดนีเชีย ได้ถูกญี่ปุ่นเกณฑ์มาสร้างทางรถไฟสายมรณะสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ในระหว่างปี พ.ศ. 2486 -2487 ขณะที่ทำงานอยู่ที่บ้านเก่า ใกล้สถานีรถไฟบ้านเก่า กิโลเมตรที่ 145 ห่างขึ้นไปทางตะวันตกเฉียงเหนือของเมืองกาญจน์ 35 กิโลเมตร ได้พบเครื่องมือหินกะเทาจากหินกรวดหลายชิ้น จึงเก็บซ่อนไว้ เมื่อสงครามยุติแล้วได้นำเครื่องมือหินไปศึกษาที่พิพิธภัณฑ์พีบอดี้มหาวิทยาลัยฮาวาร์ด กับ ศาสตราจารย์โมเวียสปรากฏว่าเป็นขวานหินยุคใหม่ในปี พ.ศ. 2499 ศาสตราจารย์โมเวียส ได้ส่งลูกศิษย์มาสำรวจ โดยร่วมมือกับกรมศิลปากร ได้ทำการสำรวจตั้งแต่บ้านเก่าถึงวังโพธิ์ เป็นระยะทาง 26 กิโลเมตร พบเครื่องมือเรียกว่าหินกรวด 104 ชิ้น เครื่องมือกะเทาะ 4 ชิ้น พบบริเวณที่ตั้งถิ่นฐานของคนยุคหินใหม่ 2 แห่ง และบริเวณที่ตั้งถิ่นฐานของคนยุคทองสัมฤทธิ์อีกด้วย ต่อมาด้วยความร่วมมือของกองทุนสำรวจเดนมาร์ก กรมศิลปากร สยามสมาคมและจังหวัดกาญจนบุรี ได้รวมกันเป็นคณะเรียกว่า คณะสำรวจไทย- เดนมาร์ก ได้ทำการสำรวจอย่างจริงจัง พบว่าที่ใกล้โรงเลื่อยวังโพธิ์สถานีรถไฟวังโพ พบเศษเครื่องปั้นดินเผาสมัยประวัติศาสตร์ เศษเครื่องปั้นดินเผายุคโลหะและสมัยหินใหม่ ขวานหินขัดสมัยหินใหม่ ซึ่งมิสเตอร์ คาร์ล ไฮเตอร์ ได้สำรวจและรายงานเป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2499 ว่าเป็นบริเวณที่อยู่อาศัยของมนุษย์ยุคทองสัมฤทธิ์
การสร้างทางรถไฟบางช่วงค่อนข้างหฤโหด เช่นช่วงขนาบสันเขาริมแม่น้ำแควน้อย บริเวณบ้านวังโพ
(ประมาณ 3-4 กม. ก่อนถึงน้ำตกเขาพัง อ. ไทรโยค) ทำให้เชลยศึกล้มตายดั่งใบไม้ร่วง
รถดีเซลรางเพื่อขนเสบียงลำเลียงยุทธปัจจัย ช่วงบ้านวังโพ
