เขื่อนวชิราลงกรณ์
เขื่อนวชิราลงกรณ์ เปรียบเสมือนสัญลักษณ์ของอำเภอทองผาภูมิ เป็นจุดที่นักท่องเที่ยวมักจะแวะมาชมความงดงามของวิวทะเลสาบจากบนสันเขื่อน และถ่ายรูปเป็นที่ระลึกสำหรับการมาเยือนทองผาภูมิเมื่อเข้าเขตพื้นที่เขื่อนวชิราลงกรณ์ ด้านหน้าจะเป็นสวนเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษาบรมราชินีนาถ เป็นสวนที่มีการตกแต่งให้เป็นสวนต้นไม้พุ่มที่มีความสวยงาม เมื่อขับรถเข้าไปด้านในจะเป็นทางที่ขึ้นไปยังสันเขื่อน
เขื่อนวชิราลงกรณ์ หรือที่แต่เดิมชาวบ้านเรียกว่า "เขื่อนเขาแหลม" เป็นเขื่อนขนาดใหญ่ เป็นอันดับ 4 ของไทย รองจากเขื่อนภูมิพล เขื่อนศรีนครินทร์ และเขื่อนสิริกิติ์ เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ ใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ มีลักษณะเป็นเขื่อนหิน ถมดาดหน้าด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กสูง 92 เมตร สันเขื่อนกว้าง 10 เมตร ยาว 1,019 เมตร ปริมาตรตัวเขื่อนประมาณ 8.1 ล้านลูกบาศก์เมตร กั้นปิดลำน้ำ ที่มาจากการรวมตัวของแม่น้ำสามสายคือ แม่น้ำบิคลี่ ซองกาเลีย รันตี ทางตอนเหนือในอำเภอสังขละบุรี และถูกปล่อยไปเป็นลำน้ำแควน้อย ที่ถือว่าเป็นเส้นเลือดใหญ่ของจังหวัดกาญจนบุรี
เริ่มก่อสร้างในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2522 เสร็จในปี พ.ศ. 2527 หลังสร้างเสร็จ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ไปทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อนเขาแหลมเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2529 และต่อมาพระราชทานชื่อใหม่ว่า "เขื่อนวชิราลงกรณ์" ตามพระนามของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ์ สยามมกุฎราชกุมารเขื่อนมีความจุ 8,860 ล้านลูกบาศก์เมตร ปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเฉลี่ยปีละ 5,369 ล้านลูกบาศก์เมตร ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า 3 เครื่องบริเวณปล่อยน้ำ ขนาดกำลังผลิต 100,000 กิโลวัตต์ รวมกำลังผลิต 300,000 กิโลวัตต์ ให้พลังงานไฟฟ้าเฉลี่ยปีละ 760 ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง
ประโยชน์
- ด้านพลังงาน สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้เฉลี่ยปีละประมาณ 760 ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง
- บรรเทาอุทกภัย โดยปกติน้ำในฤดูฝน ทั้งในลำน้ำแควน้อย และแควใหญ่จะมีปริมาณมาก เมื่อไหลมารวมกันจะทำให้เกิดน้ำท่วม ลุ่มแม่น้ำแม่กลองเป็นประจำ หลังจากได้ก่อสร้างเขื่อนศรีนครินทร์ และเขื่อนวชิราลงกรณแล้วเสร็จ อ่างเก็บน้ำของเขื่อนทั้งสองจะช่วยเก็บกักไว้ เป็นการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่ดังกล่าวอย่างถาวร
- ด้านการชลประทานและการเกษตร ทำให้มีแหล่งน้ำถาวรเพิ่มขึ้นอีกแห่งหนึ่ง เพื่อช่วยเสริมระบบชลประทาน ในพื้นที่ของโครงการแม่กลองใหญ่ โดยเฉพาะทำการเพาะปลูกในฤดูแล้ง จะได้ผลผลิตการเกษตรเพิ่มขึ้น
- ด้านการประมง อ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนเหมาะสำหรับเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดได้เป็นอย่างดี และยังช่วยเพิ่มพูนรายได้ให้แก่ประชาชนอีกทางหนึ่งด้วย
- รักษาคุณภาพน้ำแม่กลอง ต้านน้ำเค็มและน้ำเสียในฤดูแล้ง รวมทั้งยังมีน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมของสองฝั่งแม่กลองอีกส่วนหนึ่ง และจากการปล่อยน้ำจากเขื่อนเพิ่มขึ้นในฤดูแล้งจะช่วยขับไล่น้ำเสียและผลักดันน้ำเค็มทำให้สภาพน้ำในแม่น้ำแม่กลองมีคุณภาพดีขึ้น
- ด้านการท่องเที่ยว เขื่อนวชิราลงกรณเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญที่สวยงามอีกแห่งหนึ่งของประเทศไทย ในแต่ละปีจะมีนักท่องเที่ยวมาเยี่ยมชมเป็นจำนวนมาก
สามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดได้ที่
- การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย อำเภอทองผาภูมิโทร. 034-598-030,034-599-077 ต่อ 2452, 2506
- การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย กรุงเทพฯ โทร. 0 2436 6046-8
การเดินทาง
รถโดยสารประจำทาง หากเดินทางโดยรถโดยสารประจำทางกรุงเทพฯ-กาญจนบุรี หรือโดยรถไฟสายท่องเที่ยวจากสถานี รถไฟบางกอกน้อย ก็สามารถต่อรถโดยสารประจำทางที่ท่ารถในอำเภอเมือง มาลงปลายที่ทองผาภูมิ แล้วจ้างเหมารถยนต์รับจ้างให้พาเที่ยวชมเขื่อนและสถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง
รถส่วนตัว เขื่อนวชิราลงกรณ อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 278 กิโลเมตร การเดินทางโดยรถยนต์ใช้เวลาประมาณ 3 ชั่วโมง ใช้เส้นทางถนนสายเพชรเกษมหรือสายพุทธมณฑล เข้าสู่จังหวัด กาญจนบุรี แล้วเดินทางต่อไปตามทางหลวงหมายเลข 323 มุ่งสู่อำเภอทองผาภูมิ เป็นระยะทาง 149 กิโลเมตร ก็จะถึงอำเภอทองผาภูมิ จากทองผาภูมิไปยังเขื่อนอีกประมาณ 20 กิโลเมตร
